Oszukaj swój mózg, czyli śpiewaj w górę, myśl w dół

Wysokie dźwięki Cię paraliżują? Czujesz narastający strach, kiedy tylko się zbliżają? Masz tendencję do wybierania sobie najtrudniejszego i najwyższego momentu w piosence i wyczekiwania w przerażeniu jego nadejścia podczas śpiewania?

Spokojnie, wiele osób tak ma.

Oczywiście wysokie dźwięki mogą być problematyczne z różnych powodów. Jednak zanim będziemy mogli w pełni świadomie sobie z nimi poradzić, powinniśmy najpierw okiełznać nasz zwykły, najzwyklejszy wewnętrzny lęk przed tym, że coś się nie uda. I tutaj (oczywiście poza samoświadomością i szczerą rozmową ze sobą samym) bardzo mocno pomaga drobne oszustwo.

Oszustwo to polega na przedstawieniu naszemu mózgowi sytuacji przeciwnej, do tej która ma nastąpić. To znaczy? Śpiewamy w górę, ale myślimy w dół.

Brzmi dziwnie, prawda? Ale naprawdę działa.

Jeśli uda nam się odwrócić uwagę naszego mózgu od skupiania się na przerażającym wysokim dźwięku i nadchodzącej nieuchronnie porażce, to dużo łatwiej nam będzie nie zacisnąć i nie podciągnąć w panice krtani oraz wyśpiewać wszystkie interesujące nas dźwięki.

Serio, spróbujcie. Weźcie wysokie dźwięki na zjeżdżalnie i wyobraźcie sobie, że podczas ich śpiewania, tak naprawdę wspólnie zjeżdżacie sobie coraz niżej i niżej.

Powodzenia!

Czy jeśli fałszuję, to znaczy, że nie mam słuchu i śpiewanie nie jest dla mnie?

Dla wielu wokalistek i wokalistów sama myśl o fałszowaniu oznacza zimny dreszcz przerażenia, a czasem paraliżującą wątpliwość: „czy ja się nadaję?”.

Jeśli i Ty masz takie obawy, spieszę Cię uspokoić.

Przede wszystkim, jeśli słyszysz, że nie zawsze trafiasz w dźwięki, które chcesz zaśpiewać, to znaczy, że problemem nie jest brak słuchu muzycznego (no bo przecież słyszysz, prawda?). Zazwyczaj jest to problem z kontrolą aparatu głosowego, czy mówiąc prościej – nieprawidłowa technika wokalna. Kiedy coś napina się za mocno, za szybko, albo nie napina się wcale, chociaż powinno, to trudno może być utrzymać dźwięk, bo to wymaga ogromnej precyzji działania.

Dobra wiadomość jest taka, że jest to do wyćwiczenia.

Jeśli natomiast nie słyszysz swoich pomyłek, wydaje Ci się, że śpiewasz właściwy dźwięk, a od trenerki czy trenera dowiadujesz się, że coś jednak było nie do końca czysto, to też nie koniec świata. Zazwyczaj wymaga to po prostu odrobiny pracy nad uwrażliwieniem Twojego ucha. Słuch muzyczny również jest umiejętnością do wyćwiczenia i naprawdę bardzo bardzo rzadko zdarza się, że ktoś ma w tym zakresie problem, którego nie da się rozwiązać.

Przy odrobinie cierpliwości i systematycznej pracy nawet się nie obejrzysz, jak zaczniesz śpiewać czysto!

Jak sobie radzić z niedyspozycją wokalną

Jak sobie poradzić z dopadającą nas niedyspozycją wokalną? Pamiętaj o kilku ważnych zasadach:

– Poszukaj przyczyny. Czy Twój problem wynika z infekcji, czy to kwestia nieprawidłowej techniki wokalnej? Jeśli zrozumiesz przyczynę, łatwiej będzie Ci znaleźć skuteczne i długofalowe rozwiązanie.

– Nawilżaj głos, czyli przede wszystkim pij odpowiednie ilości wody. Dobrze nawilża też np. siemię lniane, czy inhalacje z soli fizjologicznej/kwasu hialuronowego.

– Zadbaj o sen – jeśli się wysypiasz, Twój głos szybciej się regeneruje.

– Cisza głosowa – niedyspozycja wokalna może oznaczać, że czas zamilknąć i pozwolić aparatowi głosowemu się zregenerować.

– Jeżeli problem się powtarza lub utrzymuje, warto skonsultować się z lekarzem foniatrą.

Co zrobić, jeśli mój głos w ćwiczeniach nie brzmi ładnie?

Czasem wykonywanie ćwiczeń wokalnych jest krępujące, bo nasz głos nie brzmi tak, jak wyobrażamy sobie, że powinien brzmieć.

Co można z tym zrobić?

Lepsze pytanie brzmi: czy trzeba coś z tym robić.

Ćwiczenia wokalne są tak pomyślane, żeby dotrzeć do pełni możliwości głosu dzięki uruchomieniu mięśni i procesów, które nie zawsze da się uruchomić tak po prostu, świadomie, na podstawie podjętej decyzji. Czasem będzie chodziło o rozluźnienie konkretnego mięśnia, czasem o jego wzmocnienie, czasem o koordynację kilku mięśni, a czasem o jeszcze coś innego.

Umiejętnie dobrane kombinacje głosek, dźwięków i efektów wokalnych wytrenują Twój aparat głosowy tak, jak umiejętnie dobrane ćwiczenia mogą wytrenować Twoje ciało. Czasem „brzydkie” brzmienie jest pożądane, bo jest po prostu najprostszą drogą do celu.

Warto też pamiętać o tym, że kiedy sami oceniamy własny głos, robimy to na podstawie wieloletnich przyzwyczajeń i nieco zniekształconej percepcji. Dlatego – przynajmniej na początku wokalnej drogi – lepiej ocenę, czy wszystko w głosie gra, pozostawić doświadczonemu uchu trenerki lub trenera naszego głosu.

O dobrodziejstwach ciszy

(Anna Kamińska)

Mówi się, że milczenie jest złotem. I wiecie co? Są takie momenty, kiedy tak właśnie jest. Czy zdarzyło się Wam czuć, że Wasz głos jest przeciążony, albo co gorsza przytrafiła się Wam jakaś infekcja, np. zapalenie krtani? Wtedy właśnie zbawienna jest cisza.

Nasz głos też potrzebuje odpoczynku, regeneracji, spokoju, innymi słowy – ciszy. Cisza jest ważna. Ale uwaga! Ważna nie tylko jeśli chodzi o zdrowie. Pomyślcie teraz o jakimś utworze, który lubicie, w którym zastosowano taki zabieg, jak raptowne przerwanie napędzonej struktury dźwiękowej. Nagłe stop, a później powrót do muzycznej opowieści. Tak jak w tym utworze:

Ciekawe prawda? Trzyma w napięciu. Albo może są takie utwory, w których melodia płynie gładko, później spokojnie zatrzymuje się, zapada na moment w sen, aby po chwili równie delikatnie obudzić się i podążać dalej swoją drogą. Tak jak na przykład tutaj:

W takich przypadkach w utworach mamy pauzy, a pauzy to nic innego jak cisza w muzyce. A cisza jest ważna.

No… to by było na tyle. Czas zatrzymać się i wspólnie pomilczeć.