Często, śpiewając ćwiczenia, bardzo skupiamy się nad tym jak wymówić daną samogłoskę. Przecież jedno „a” może brzmieć na różne sposoby i często gdy skupiamy się by je powiedzieć wychodzi nam „a” wydobyte twardym atakiem czyli używamy wtedy za dużo siły, albo miękkim i wtedy często wkrada nam się przy „a” jeszcze „h” co powoduje, że w dźwięku mamy za dużo powietrza.
Jak temu zaradzić? Jak znaleźć tę prawidłową, zbalansowaną głoskę? Jest na to pewien sposób.
Wyjdź od zawołań. Na co dzień pewnie nie zwracasz na to uwagi ale używasz zbalansowanych samogłosek w spontanicznych reakcjach takich jak np:
„AAA o to Ci chodziło”
„EEE tam”
„IIii co dalej”/ lub kiedy powiesz kilka razy pod rząd jakieś słowo na „i”, np.: „igła”
„Ooo jakie ładne!”
„Uuulala”
„Yyy ale nuda”
Spróbuj powiedzieć te wyrażenia przed lustrem i zauważ jak się zachowują usta i szczęka. Kąciki ust nie powinny się rozszerzać na boki natomiast rozwarcie szczęki powinno zostać takie jak w danych zawołaniach bo jest to na ten moment najbardziej dla niej optymalne ułożenie. Nie chcemy jej otwierać na siłę.
Teraz nie pozostaje nic innego jak wykorzystać te samogłoski w piosence.
Wiele osób uczących się śpiewu dużą wagę przykłada do rozbudowywania skali głosu. Tymczasem i tak z różnych powodów nie jesteśmy w stanie wykorzystać całej naszej skali w piosence. Po pierwsze mało jest piosenek o ekstremalnie szerokim zakresie dźwięków w melodii. Po drugie to, co jest możliwe w ćwiczeniu, w kontrolowanych warunkach, przy odpowiednio dobranych głoskach, w piosence, na prawdziwych słowach może być nieosiągalne.
Jasne, fajnie jest czasem zaskoczyć w piosence bardzo wysokim, albo bardzo niskim dźwiękiem, ale na co dzień, w takim, nazwijmy to, normalnym śpiewaniu, dużo ważniejsza jest tessitura.
Tessitura to ten zakres naszej skali głosu, którego używamy najchętniej, najczęściej i czujemy się w nim najbardziej komfortowo.
Tessitura to także zakres dźwięków dominujący w danym utworze.
Jak się już zapewne domyślasz, najlepiej jest wtedy, kiedy tessitura naszego głosu jest kompatybilna z tessiturą danej piosenki. Śpiewając taki utwór, czujemy się najbardziej komfortowo i najpełniej rozwijamy potencjał brzmieniowy naszego głosu.
Śpiewanie to umiejętność – każdy może nad nią pracować i robić postępy – potwierdzają to badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Northwestern. Trzem grupom wiekowym: przedszkolakom, szóstoklasistom i studentom, zalecono precyzyjne powtórzenie usłyszanej melodii. Jak można się było spodziewać, lepiej od najmłodszych badanych poradzili sobie uczniowie. Zaskoczeniem okazał się jednak wynik dorosłych, ponieważ był podobny do tego, który uzyskały przedszkolaki.
Jaki z tego wniosek? Trzeba śpiewać regularnie.
W okresie edukacji szkolnej mamy mniejszy lub większy kontakt z muzyką, to wówczas wzrastają nasze zdolności w tej dziedzinie. Przestając ćwiczyć zaczynamy je zatracać. Dlatego tak ważne jest obcowanie z muzyką już od najwcześniejszych lat. Im szybciej zaczniemy, tym większa szansa na szybszy rozwój naszych zdolności w tym zakresie. Oczywiście zakładając regularne praktykowanie oraz brak niekonstruktywnej a blokującej krytyki z zewnątrz. „Nikt nie oczekuje od początkującego skrzypka, że od razu pięknie zagra. Na to potrzeba czasu” – przypomina prof. Steven Demorest, ekspert od edukacji muzycznej na Uniwersytecie Northwestern. Według niego ludzie zbyt często słyszą w młodości, że nie potrafią śpiewać. Biorą to do siebie i przestają otwierać usta na całe życie”.
Śpiewać każdy może i każdy w tej dziedzinie będzie się rozwijał. Szybciej lub wolniej, w zależności od predyspozycji (na amuzję, czyli głuchotę wybiórczą cierpi jedynie niewielki procent społeczeństwa!).
Śpiew to forma ekspresji pozwalająca nam całym ciałem poczuć wykonywaną muzykę. To umiejętność, dzięki której doskonalimy nasz słuch, pamięć muzyczną, poczucie rytmu, kształcimy aparat mowy oraz poprawny oddech. To umiejętność intymna, bo związana z naszym własnym głosem, dlatego tak ciężko odseparować krytykę tego, jak śpiewamy, od Ja, które stanowi o tym, kim jesteśmy. Nie dajmy sobie wmówić, że głosu nie mamy, bo śpiewać każdy może, a najważniejsze są: wytrwałość, regularne ćwiczenia i wiara w swoje możliwości. Powodzenia!
Całym sercem wierzymy, że dobrą wiedzę należy upowszechniać. Dlatego dzielimy się z Wami artykułem, który napisał nasz zaprzyjaźniony certyfikowany trener wokalny Modern Vocal Training, a jednocześnie logopeda, Dominik Sieńko z Warszawy.
Jak to jest z tym oddychaniem, jak robić to dobrze i co ma do tego metoda Butejki?
Śpiew to nic innego, jak wykorzystanie instrumentu, głosu, który posiadamy w naszym ciele, do tworzenia melodyjnych fraz.
To umiejętność, dla której fundamentalne jest skoordynowanie pracy aparatu oddechowego, fonacyjnego oraz artykulacyjnego. Aby doszło do fonacji, wydychane powietrze wędrując z płuc przez oskrzela, tchawicę, a następnie krtań, pobudza do drgań fałdy głosowe, przy ich zwarciu wytwarza się dźwięk, którego pełne ukształtowanie się następuje w nasadzie – w gardle, w jamie ustnej i nosowej, oraz, według niektórych badaczy, w zatokach przynosowych. Wokalista powinien pracować nad odpowiednim ułożeniem aparatu głosowego, pracą mięśni wdechowych oraz wydechowych i nad wykorzystaniem przestrzeni rezonacyjnych podczas wydobywania głosu.
Jednak… niewiele zdziałamy, jeśli nie uświadomimy sobie, że całe nasze ciało śpiewa. Tak właśnie jest. Nie możemy wyodrębnić z ciała samych fałdów głosowych i tyle.
Śpiewanie lubi balans, dlatego trzeba wspomniany balans odnaleźć pomiędzy pracą poszczególnych partii mięśni a rozluźnieniem pozostałych. Oczywiście mowa tutaj nie tylko o narządach fonacyjnych, oddechowych czy artykulacyjnych. Czasami z pozoru błahe napięcia w obrębie twarzy czy barków mają realny wpływ na zdrową emisję głosu. Zwykłe zmarszczenie brwi, które wydawałoby się nieistotne, może kompensacyjnie działać na przykład podczas zacisku krtani. Nauka śpiewu opiera się na obserwacji swojego ciała oraz na reagowaniu na sygnały, które nam wysyła podczas wydobywania głosu, dlatego tak istotny jest dobór odpowiednich ćwiczeń do indywidualnego przypadku.
Dbajmy o swój głos i słuchajmy swojego ciała, a potem? A potem to już tylko cieszmy się śpiewaniem!
